دعوای استرداد لاشه چک
دعوای استرداد لاشه چک
استرداد لاشه چک به چه معنی است؟ استرداد لاشه چک چه زمانی مورد استفاده قرار می گیرد؟ دعوای استرداد لاشه چک چگونه شکل می گیرد؟ مهم ترین نکات مربوط به استرداد لاشه چک چیست؟ کارکرد یک وکیل پایه یک دادگستری در خصوص استرداد لاشه چک چیست؟ برای استرداد لاشه چک چه شرایطی لازم است؟ مدارک لازم برای استرداد لاشه چک چیست؟ ضمانت اجرایی در خصوص استرداد لاشه چک چیست؟ استرداد لاشه چک عموما در چه مواردی مطرح می شود؟ در خصوص کدام چک ها امکان استرداد لاشه چک وجود دارد؟ دعوی استرداد لاشه چک توسط کدام نهاد مورد بررسی قرار می گیرد؟ عناصر تشکیل دهنده استرداد لاشه چک کدام است؟
استرداد لاشه چک یکی از دعاوی است که در گروه حقوقی ایجاد می شود. این نوع دعاوی عموما در خصوص چک هایی است که در پی یک قرارداد صادر می شود و آن قرارداد فسخ یا باطل شده است و یا می توان آن را در خصوص چک هایی متصور بود که تحت عنوان ضمانت صادر شده باشند. در این حالت دارنده چک باید نسبت به استرداد چک اقدام کند. حال اگر دارنده چک بنا به هر دلیلی اقدام به استرداد لاشه چک نکند، صادر کننده می تواند نسبت به این مسئله به دادگاه حقوقی شکایت کرده و نسبت به بازگردانده شدن چک اقدام کند.
مسئله ای که ما در این مقاله به دنبال آن هستیم بدانیم این است که شرایط استرداد لاشه چک چیست و چگونه می توان نسبت به اجرایی شدن آن اقدام کرد؟ همچنین ممکن است وجه چک توسط صادر کننده شخصا پرداخت شده باشد، در این صورت دارنده چک باید نسبت به استرداد آن اقدام کند. اما در صورت عدم استرداد، شرایط حقوقی و قانونی خاصی پیش بینی شده است. از جمله این که دادگاه می تواند نسبت به رفع اثر از چک دستور لازم را صادر نماید. این ها مهم ترین موارد و شرایطی است که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت. با ما همراه بمانید.
استرداد لاشه چک بر اساس مفاهیم
استرداد لاشه چک را زمانی می توانیم متوجه شویم که ابتدا مفاهیمی مانند چک و آثار حقوقی و قانونی آن را بشناسیم. در واقع ابتدا باید بدانیم چک در قانون چگونه تعریف می شود و چه آثاری برای آن در نظر گرفته شده است. این مسئله می تواند در خصوص استرداد لاشه چک راهگشا باشد.
اولین نکته ای که باید بدانید این است که چک در دسته اسناد تجاری محسوب می شود. بنابراین بر اساس قوانین تجاری و اسناد مربوط به آن مسئله استرداد لاشه چک مورد بررسی قرار می گیرد. در خصوص چک این اصل وجود دارد که صادر کننده چک بدهی یا دینی را باید نسبت به دریافت کننده چک پرداخت کند.
بر اساس این اصل می توان گفت که فرض قانون بر این است که دارنده چک حق دریافت حقوق مشخص شده را خواهد داشت. بنابراین برای استرداد لاشه چک باید ثابت کرد که دین پرداخت شده و یا اساسا دینی وجود ندارد. به طور مثال صادر کننده چک با ارائه دلایلی مانند فسخ شدن قرارداد و یا ابطال آن، درخواست استرداد چک را به دادگاه ارائه می دهد.
بنابراین هر وکیل حقوقی به خوبی می داند که استرداد لاشه چک تنها با درخواست صادر کننده چک و ارائه مدارک لازم توسط او امکان پذیر خواهد بود. به این موضوع نیز توجه کنید که چک مادامی به عنوان یک سند تجاری شناخته می شود که شرایط صدور قانونی داشته باشد. یعنی دارای تاریخ، امضا و سایر موارد مذکور در قانون باشد. در غیر این صورت از حالت اسناد تجاری خارج شده و شاید بتوان از آن به عنوان یک سند عادی استفاده کرد. این نکته ای است که باید به آن توجه داشته باشید.
حال در ادامه سعی می کنیم شرایط استرداد لاشه چک و مدارک لازم برای آن را مورد بررسی قرار دهیم. همچنین می خواهیم بدانیم که ضمانت اجرایی قانون در استرداد لاشه چک چیست؟ در کلام ساده تر اگر دریافت کننده چک اقدام به استرداد چک نکند، دادگاه چه ضمانتی در خصوص آن خواهد داشت؟
شرایط و مدارک لازم جهت استرداد لاشه چک
همانطور که در بالا بیان کردیم و هر وکیل حقوقی تهران یا شهرستان به خوبی می داند این است که صادر کننده چک باید نسبت به اثبات شرایط استرداد اقدام کند. در غیر این صورت اصل بر بقاع بدهی یا دین خواهد بود. به طور کلی چک برای چند مورد خاص صادر می شود.
اول این که چک نشان دهنده بدهی است که باید در زمان مقرر پرداخت شود. دوم این که چک جهت ضمانت در انجام تعهد یا اجرای کاری صادر می شود و سوم این است که چک در جریان یک قرارداد به عنوان امانت صادر می شود. در هر کدام از این سه حالت امکان استرداد لاشه چک در صورت نبود دین یا بدهی امکان پذیر است.
در حالت اول صادر کننده چک باید ثابت کند که دین را پرداخت کرده و بدهی به دارنده چک ندارد. به طور مثال با ارائه اسنادی مانند گردش حساب یا فیش واریزی می تواند این موضوع را در دادگاه طرح کند. اما با توجه به اعتبار بالای چک به عنوان یک سند تجاری معمولا گفته می شود که بهتر است بدهی به واسطه بانک و توسط تشریفات مربوط به وصول چک پرداخت شود.
در حالت دوم عبارت “ضمانت” باید در چک قید شده باشد. در این حالت مسئله ای که به واسطه آن تضمین ارائه شده مورد بررسی قرار می گیرد. در صورتی که تعهد انجام شده باشد ضمانت ساقط شده و باید لاشه چک به صادر کننده بازگردد. در خصوص حالت سوم نیز نوع قرارداد و همچنین شرایط تعیین شده در آن می تواند تاثیرگذار باشد. در واقع دادگاه بر اساس شرایط قرارداد، میزان صحت آن و ده ها مورد دیگر و همچنین بر اساس مدارک ارائه شده توسط صادر کننده چک نسبت به استرداد چک نظر می دهد.
توجه داشته باشید که در صورت اثبات عدم وجود دین یا بدهی، دادگاه دستور استرداد لاشه چک را صادر می کند. اما ممکن است دارنده چک به هر دلیل نسبت به استرداد چک امتناع کند. در این حالت دادگاه نسبت به رفع اثر از چک اقدام خواهد کرد. بنابراین عملا چک از حالت سند خارج شده و هیچ کارکردی نخواهد داشت.
