سو استفاده از چک سفید امضا
درباره سو استفاده از چک سفید امضا چه می‌دانید؟
احتمالا بارها شنیده‌اید که اشخاص برای اطمینان از حسن انجام کار و یا حتی ضمانت، چک سفید امضا درخواست می‌کنند. آیا به راستی می‌دانید که اگر کسی قصد سو استفاده از چک سفید امضا را داشته باشد چه مجازاتی در پیش روی اوست؟ در ادامه به بررسی سو استفاده از چک سفید امضا از نگاه قانونی می‌پردازیم.
چک سفید امضا چیست؟
چک سفید امضا به چکی می‌گویند که صاحب چک بدون تکمیل مبلغ و تاریخ آن را امضا می‌کند و این اختیار را به دریافت کننده چک بدهد که در زمان مقرر با وارد کردن مبلغ از پیش تعیین شده چک را نقد کند.
به عبارتی دیگر می‌توان گفت که چک سفید امضا چکی است که به جز امضا، هیچ یک از مشخصات آن تکمیل نشده است. علاوه بر این از نگاه قانونی برخی چک سفید امضا را چکی می‌دانند که تنها فاقد مبلغ باشد.
نکته‌ی نگران کننده‌ای که در چک‌های سفید امضا وجود دارد این است که به دلیل قید نشدن مبلغ و تاریخ، دریافت کننده چک می‌تواند هر مبلغی را مطابق با میل خودش وارد کند و با پر کردن مبلغ و تاریخ چک آن را نزد بانک برده و اقدام به نقد کردن آن بنماید.
در معاملات و قراردادهایی که بین افراد یا شرکت‌ها صورت می‌گیرد، استفاده از چک سفید امضا کاملا اختیاری و توافقی است و نمی‌توان گفت که در معاملات حتما باید از این نوع چک استفاده کرد.
اگر قصد نوشتن لایحه برای سو استفاده ازچک سفید امضا را دارید با شماره 09127857572 تماس بگیرید.
سو استفاده از چک سفید امضا (3)
موارد استفاده از چک سفید امضا
۱. استفاده از چک سفید امضا به منظور ضمانت در معامله
۲. گاهی اوقات در املاک تجاری، صاحب ملک برای اطمینان از این که ملکش در زمان مشخص تخلیه می‌شود، از مستاجر درخواست چک سفید امضا می‌کند.
۳. چک سفید امضا ممکن است برای جبران خسارت یک معامله یا قرارداد درخواست شود.
۴. مورد دیگر از استفاده‌ی این چک به منظور امانت است به همین دلیل طرفین در این مورد توافق می‌کنند که چک نقد نشود. هر چند ممکن است که دریافت کننده‌ی چک به عهد خویش عمل نکند.
۵. ممکن است برای معاملاتی مانند ربا و نزول درخواست چک سفید امضا شود که صاحب چک معمولا از روی اجبار آن را را امضا می‌کند و ممکن است مشکلات قضایی بسیاری برای او پیش آید.
سو استفاده از چک سفید امضا (2)
چگونه جلوی سو استفاده از چک سفید امضا را بگیریم؟
از جمله مشکلاتی که پس از صدور چک سفید امضا اتفاق می‌افتد، مسئله‌ی سو استفاده است. زیرا همانطور که گفته شد معمولا این چک به عنوان ضمانت نزد افراد قرار می‌گیرد اما با این وجود ممکن است شخص دریافت کننده چک به عهد خویش عمل نکرده و با پر کردن چک اقدام به نقد کردن آن بنماید.
برای جلوگیری از مشکل فوق حتما باید در قبال چک سفید امضا رسید دریافت کنید و در آن قید کنید که چک نام برده شده به عنوان امانت صادر شده است. همچنین می‌توانید داخل چک، ضمانتی بودن آن را قید کنید تا دریافت کننده امکان سو استفاده کردن از چک را نداشته باشد.
همچنین طبق بند الف ماده ۱۳ قانون صدور چک، اگر برای قراردادی چک سفید امضا تحویل داده شده باشد و صحت این موضوع ثابت شود، در این صورت دریافت کننده‌ی چک حق شکایت علیه صاحب چک را ندارد و نمی‌تواند وجه را نقد کند.
نکات قانونی چک سفید امضا
اگر تمام مندرجات چک کامل شده باشد و فقط تاریخ صدور خالی باشد، آن چک، چک سفید امضا محسوب نمی‌شود. بلکه طبق ماده 12 قانون صدور چک، این چک از چک سفید امضا تفکیک شده است و چک بدون تاریخ نامیده شده است به همین دلیل قوانین خاص آن در بند جداگانه ای ذکر شده است.
اگر همه‌ی مندرجات چک تکمیل شده باشند و فقط نام ذینفع خالی باشد، در این صورت:
الف) بعضی معتقدند که این چک، از نوع سفید امضا است اما این عقیده درست نیست و در واقع باید آن چک در وجه حامل تلقی شود زیرا بر اساس قانون تجارت، ماده 312، چک ممکن است حواله کرد شخصی معین یا در وجه شخصی مشخص و یا در وجه حامل صادر شده باشد.
پس اگر در چکی نام ذینفع ذکر نشده باشد، در وجه حامل به حساب می‌آید. مگر این که ذینفع از اختیاری که شرع و قانون در اختیارش گذاشته است استفاده کرده و نام شخص دیگری را به عنوان ذینفع قید کند.
سو استفاده از چک سفید امضا (1)
مجازات سو استفاده از چک سفید امضا
به نظر شما از لحاظ قانونی سو استفاده از چک سفید امضا به چه معناست؟ از لحاظ قانونی، سو استفاده از چک سفید یعنی درج مطلبی در بالای امضا، به گونه‌ای که با آنچه طرفین توافق کرده‌اند هماهنگی ندارد و ایفای تعهد یا مشتمل بر تعهد و یا هر اقدام دیگری است که دارایی یا شخص امضاء کننده را به خطر بیاندازد.
ارکان تشکیل دهنده‌ی جرم سو استفاده از چک سفید امضا به سه بخش تقسیم می‌شود.
۱. نحوه‌ی سو استفاده
۲. ضرر و زیان وارد شده
۳. قصد مجرمانه
سو استفاده از چک سفید امضا نوعی خیانت در امانت به حساب می‌آید و این رفتار خائنانه نیز جرم است. همچنین براساس قانون تعزیرات مجازات اسلامی و ماده ۶۷۳، اگر کسی از چک سفید امضایی که به طریقی بدست آورده است و یا در دستش امانت است سو استفاده کند، جرم او 1 تا 3 سال حبس می‌باشد.
با توجه به قانون فوق پر کردن چک سفید امضا تنها اگر به قصد سو استفاده باشد جرم محسوب می‌شود. پس برای شکایت از کسی که از چک سفید امضا سو استفاده کرده است، هم باید سفید امضا بودن چک ثابت شود و هم اثبات شود که از آن چک سو استفاده شده است. پیشنهاد می‌شود که برای اثبات چنین ادعایی از یک وکیل مجرب کمک بگیرید.
چه کسی ممکن است از چک سفید امضا سو استفاده کند؟
سو استفاده از چک سفید امضا ممکن است توسط کسی که چک در دست او امانت است انجام گیرد و یا حتی ممکن است کسی به درخواست دیگری چک سفید امضا را به نوعی تکمیل کند که به ضرر صاحب امضا باشد و شخص دیگری از آن چک استفاده کند، در این صورت هر دو در جرم شریک می‌باشند؛ اولی به دلیل نوشتن مطالبی خارج از توافق و زیان آور در چک سفید امضا و دیگری به دلیل سو استفاده از آن چک.
در پایان امیدواریم که این مقاله برای علاقه مندان مفید واقع شده باشد. شما می‌توانید سوالات حقوقی خود را در قسمت کامنت با ما درمیان بگذارید.
