محاربه چیست
بر اساس قوانین بر شمرده شده در فقه و اصول اسلامی، برای توضیح اینکه محاربه چیست می‌توانیم بگوییم در واقع هر فردی که به جنگ با خدا و جرم‌های مبتنی بر افساد فی‌الارض پردازد مرتکب عمل محاربه شده است.
این لغت در معنی نیز حامل پیام جنگیدن بوده و تباه‌کاری در زمین را توضیح می‌دهد.
اگر بخواهیم برای توضیح اینکه محاربه چیست به قوانین حکومت جمهوری اسلامی مراجعه کرده و تاریخچه‌ی آن را بررسی کنیم، باید اینطور گفت که چنین عنوانی برای اولین بار توسط صادق خلخالی حاکم شرع دادگاه انقلاب اسلامی، در راستای اطلاق جرم به مقامات رژیم پهلوی به‌کار گرفته شد و همچنین وی برای مجازات گروه نامبرده حکم اعدام را تعیین و صادر نمود. طبق ماده ۱۸۳ قانون مجازات اسلامی، فردی که مرتکب چنین جرمی شود مشمول اشد مجازات به معنی اعدام خواهد بود.
و اما در تاریخ ۲۳ خرداد ماه سال ۱۳۸۶، طبق قانون تصویب شده در مجلس شورای اسلامی، هر فردی که بدون اسلحه به توزیع هرزه‌نگاری بپردازد نیز محارب شناخته می‌شود.
در علوم فقهی اما برای توضیح این مسئله که محاربه چیست گفته شده است که در تعریف، این جرم با عنوان دیگری یعنی (بغی) شناخته شده و بنا بر همین نظر، اطلاق عنوان محاربه به جرایم سیاسی از دیدگاه فقهای بسیاری غلط تلقی خواهد شد. چرا که این گروه معتقدند لازمه‌ی برخورداری فرد از چنین عنوانی، استفاده از سلاح در جهت ایجاد خلل در امنیت مردم می‌باشد. لذا محارب نیز فردی است که با استفاده از سلاح خود اقدام به ایجاد ترس در عموم کرده و فساد را در جامعه ترویج و یا اعمال کند. طبق این تعریف، هر فرد اعم از زن و مرد در هر کجا، چه شهر چه روستا چه بیابان یا دریا و … در صورت ارتکاب چنین اقدامی محارب بوده و باید با او طبق احکام محاربه برخورد نمود
در قوانین اسلامی این جرم از جمله موارد مهم جرایم در شاخه‌ی امنیت ملی برشمرده می شود که در ادامه‌ی این مطلب به تفصیل به آنها اشاره شده است. برای فهم بیشتر این تعریف که محاربه چیست در ادامه‌ی مبحث جاری با ما همراه باشید.
اولین مصداق محاربه ایجاد رعب و در مردم با اسلحه است
محاربه چیست (2)
مصادیق محاربه به تفصیل
در هنگام مواجهه با عنوان محاربه شاید تا کنون با خود اندیشیده‌اید که مصادیق آن چه مواردی را شامل شده و یا ممکن است در ذهن شما به طور کلی این سوال طرح شده باشد که محاربه چیست؟ در ادامه‌ی این مطلب به شرح چنین موضوعی خواهیم پرداخت
در دسته‌بندی مصادیق محاربه و اطلاق عنوان محارب به فرد می‌توانیم پنج مورد زیر را بر شمرده و سپس به شرح هر یک بپردازیم.
۱- هرگونه اقدام در جهت ایجاد رعب و وحشت به وسیله‌ی سلاح حتی اگر از آن مستقیما استفاده نشده و جنبه‌ی ترساندن داشته باشد، طبق ماده ۱۸۳ قانون مجازات اسلامی
۲- اقدام به سرقت با سودگیری از اسلحه و همچنین قطاع‌الطریق در راستای بر هم زدن امنیت مردم و ایجاد فضای رعب و وحشت با استفاده از آن، طبق ماده ۱۸۵ قانون مجازات اسلامی
۳- اقدام و قیام مسلحانه علیه حکومت اسلامی، طبق ماده ۱۸۶ قانون مجازات اسلامی
۴- هرگونه اقدام مسلحانه جهت براندازی حکومت اسلامی و ایجاد وحشت به وسیله‌ی آن یا در راستای آن، طبق ماده ۱۸۷ قانون مجازات اسلامی
۵- نامزد شدن در پست‌های کودتا جهت برانداختن نظام حکومت اسلامی، طبق ماده ۱۸۸ قانون مجازات اسلامی
محاربه چیست (1)
اگر بخواهیم اولین مصداق محاربه چیست را در یک جمله خلاصه کنیم، باید آن را ایجاد رعب و وحشت در مردم بدانیم. لذا در ماده ۱۸۳ قانون مجازات اسلامی، عنوان محارب به فردی اطلاق می‌شود که دست به اسلحه برده و با این عمل موجبات ترس را در مردم ایجاد کند. در همین راستا باید اشاره کرد که دست به اسلحه بردن برای ارتکاب به این جرم تنها ملزوم به استفاده از اسلحه نیست. فرد می‌تواند حتی بدون استفاده از آن و تنها به قصد ترساندن مردم این عمل را مرتکب شده و به هر شکل در نتیجه‌ی چنین عملی، مجرم امر محاربه شناخته خواهد شد.
همچنین باید در ادامه به این نکته نیز اشاره کرد که عمل و قصد ترساندن در این تعریف با اطلاق عنوان محاربه به عنوان جرم، لازم و ملزوم یکدیگرند. به این معنی که فرد ممکن است به هر دلیلی دست به اسلحه برده اما نیت او از چنین عملی ترساندن مردم نباشد. در این صورت عمل او در دسته‌‌بندی‌های این جرم جای نخواهد گرفت.
در ماده‌ی ۱۸۵ قانون مجازات اسلامی ذکر شده که هرگاه سارقی مسلح، با به کارگیری هر نوع وسیله‌ای که در دسته‌بندی اسلحه‌جات باشد اقدام به ایجاد ترس و دلهره و یا رعب و وحشت در مردم شده و امنیت آنان را مورد هدف قرار دهد، محارب شناخته شده و لذا مجرم می‌باشد.
در شرح سومین مصداق محاربه یعنی اقدام به قیام مسلحانه در برابر حکومت اسلامی باید گفت که این موضوع در ماده ۸۶ قانون مجازات اسلامی به فرد یا گروهی اطلاق می‌شود که اقدام به قیام بر علیه حکومت اسلامی کرده و در انجام این عمل مسلح باشند. در چنین جرمی، تمام افراد اعم از تمامی اعضا و هواداران آن و هر کسی که از گروه یا موضع سازمان نامبرده آگاهی داشته باشد و به هر وسیله در پیشبرد اهداف آن کاری کند یا که به گونه‌ای در شکل‌گیری این عمل هم‌دست باشد محارب شناخته خواهد شد، حتی اگر نقشی در شاخه نظامی آن سازمان نداشته باشد.
مورد بعدی و در واقع مورد پنجم از مصادیق محاربه، عمل بر اندازی حکومت اسلامی بر مبنای موضوع ماده ۱۸۷ قانون مجازات اسلامی می‌باشد. بر اساس تعریفی که در این بند به آن اشاره شده است، اگر فرد یا گروهی طرح براندازی حکومت اسلامی را ریخته و برای رسیدن به این منظور از اسلحه و مواد منفجره سود جوید محارب شناخته شده و همچنین فرد و یا افرادی که با اختیار خود چنین امکاناتی را در اختیار مجرم قرار دهند نیز محارب بوده و عنوان مفسد فی‌الارض به آنها اطلاق خواهد شد.
از جمله موارد دیگری که در مصادیق محاربه جای می‌گیرد به نامزدی در پست کودتا اشاره شد. برای توضیح آن باید گفت که بر اساس ماده‌ی ۱۸۸ قانون مجازات اسلامی، اگر فرد در عمل بر اندازی حکومت اسلامی خود را در پست‌های حساس کودتا نامزد نماید و یا در به انجام رساندن فرآیند آن نقشی داشته باشد، محارب شناخته شده و او نیز حامل عنوان مفسد فی‌الارض خواهد بود.
