وظایف کارگزاری بورس
بورس بازار خرید و فروش سهام است که از سال ۱۳۴۶ تاکنون در ایران پایه ریزی شده و مشغول به فعالیت است. شاید در کنار نام بورس بار ها اسم کارگزاری بورس را شنیده باشید. اما دقیقا با مفهوم آن و وظایفی که این کارگزاری ها انجام می دهند آشنا نباشید. منظور از کارگزاری؛ شرکت های واسطه ای هستند که پل ارتباطی خریداران و فروشندگان سهام و بازار بورس می باشند. هر خریدار سهامی باید از طریق کارگزاری های بورس اقدام به خرید نمایند.
تصور کنید هر خریدار سهام جزی برای خرید و فروش سهام خود به دفاتر مرکزی بورس مراجعه نماید. شلوغی و هرج و مرج تنها عایدی است که نصیب افراد خریدار و فروشنده سهام می شود. پس وجود کارگزاران بورس ضروری است تا این افراد در کمترین زمان بدون طی نمودن راه طولانی تا خود دفتر مرکزی بورس و دریافت مشاوره های سرمایه گذاری اقدام به سرمایه گذاری در این بازار یا اقدام به فروش سهام خود نمایند. این مراکز با داشتن مجوز فعالیت از سازمان بورس فعالیت خود را شروع می کنند و وجود آنها برای تداوم بازار سرمایه و افزایش فعالیت های سهامی لازم می باشد. کارگزاری های فعال در بازار سرمایه در حیطه های سرمایه ای مختلفی مشغول به فعالیت هستند.
کارگزاری های فعال در بازار بورس اوراق بهادار، بورس کالا، فرابورس و بورس انرژی از بازار های فعالی است که کارگزاری ها در آن مشغول به فعالیت می باشند. بیشترین شعب کارگزاری به ترتیب در تهران، اصفهان، مشهد، کرج و تبریز قرار دارند. کارگزاری ها رتبه بندی خواهند شد که این رتبه بندی بر اساس ارزش کل معاملات انجام شده یعنی حجم و میزان خرید و فروش در هر کارگزاری انجام خواهد شد. هر کارگزاری که حجم معاملات بیشتری را انجام داده باشد به عنوان کارگزاری برتر شناخته خواهد شد. مشتری مداری، ارائه خدمات ویژه به مشتریان، مشاوره های عالی و مفید و انجام سیستم عملیاتی آنلاین و موارد دیگر علاوه بر رتبه بندی سالانه از معیار های تشخیص بهترین کارگزاری است.
اما قوانین کارگزاری ها که بر اساس آن فعالیت خود را انجام می دهند بر عهده چه نهادی است؟ چه نهاد یا مرکزی بر فعالیت های کارگزاری نظارت دارند؟ در متن زیر پاسخگوی این سوالات خواهیم بود.
منظور از کانون کارگزاران چیست؟
از سال ۱۳۸۶ بنا بر اهمیت فعالیت کارگزاری در بازار سرمایه و لزوم گسترش آن کانونی تحت عنوان کانون کارگزاران تشکیل شد که کارگزاری های موجود در کشور تحت نظر این کانون فعالیت های خود را ادامه خواهد داد. قوانینی که کارگزاری ها در خرید و فروش سهام از آن تبعیت دارند قوانینی است که این کانون برای کارگزاران تبیین کرده است. که وظیفه آن نظارت بر کار کارگزاری ها و تعیین و تبیین قوانین مشخص است. از جمله وظایف این کانون نیز می توان به موارد زیر اشاره داشت؛
نظارت بر کیفیت خدمات رسانی کارگزاران و نحوه انجام فعالیت های آنان
ایجاد ارتباط میان سایر کارگزاران و حل اختلافات احتمالی آنان
تعیین سقف کارمزد برای کارکنان
تنظیم روابط میان کارگزاران
کمک به تهیه قوانین و آئین نامه های مربوط به اوراق بهادار
و غیره
وظایف کارگزاری بورس (2)
وظایف کارگزاری بورس
همانطور که گفته شد کارگزاری بورس یک شرکت واسطه ای بین سازمان بورس و سرمایه گذاران سرمایه ای است. خرید و فروش سهام و اطلاع از سهام های موجود در بازار سرمایه و ثبت سریع خرید و یا فروش سهام اوراق بهادار از طریق نهادی به نام کارگزاری امکان پذیر است. که کارگزاران سراسر کشور زیر نظر کانون کارگزاران انجام فعالیت می کنند. این کانون طبق گفته های فوق موظف به تنظیم قوانین منظمی است که کارگزاران در راستای این آئین نامه فعالیت خود را انجام می دهند. اما جدا از این گفته ها لازم است تا وظایف این کارگزاری ها را به طور کامل بیان کنیم. علاوه بر وظایف نهادی اینچنینی برای رضایت مشتری خدمات مازادی را نیز انجام می دهند که در قوانین کانون به طور مشخص در این خصوص صحبت نشده است. در ادامه متن نیز به این موضوع نیز خواهیم پرداخت. اما وظایف کارگزاری بورس به شرح زیر است؛
انجام کلیه امور مربوط به اوراق بهادار
منظور از انجام امور مربوط به اوراق بهادار انجام معاملات و خرید و فروش کلیه اوراق بهاداری است که در بورس قابل خرید و فروش است. پس خرید و فروش سهام، خرید و فروش اوراق بدهی پذیرفته در فرابورس و بورس و حق تقدم سهام و همه اوراق بهادار فرابورس و بورس و خرید و فروش انرژی و کالا در بورس و فرابورس بورس انرژی و کشاورزی همچنین بازاریابی خرید و فروش انواع و اقسام اوراق بهادار
ارائه مشاوره سرمایه گذاری
ارائه مشاوره به سرمایه گذاران در خصوص چگونگی خرید و فروش سهام خود، مشاوره های تخصصی مدیریت و ارائه مشاوره در خصوص نقدینگی مشتری و یا مدیریت درآمد های ثابت وی
بازگردانی اوراق بهادار
انجام و اجرای عملیات بازارسازی و بازگردانی اوراق بهادار مورد پذیرش در بازار بورس
انجام خدمات های مالی
تعهد پذیره نویسی
سایر خدمات کارگزاری بورس
علاوه بر وظایف فوق کارگزاری ها خدمات مازادی چون اعتبار معاملاتی، تخفیف معاملاتی و برگزاری دوره های آموزشی را انجام می دهند. کارگزاری ها در انجام چنین خدماتی مختار هستند. مثلا بر اساس گردش مالی مشتریان خود به آنها اعتبار معاملاتی ارائه می دهد. منظور حجم معاملات زیاد و میزان فروشی است که هر مشتری مجاز به آن است که چنانچه هر مشتری گردش مالی زیادی داشته باشد به وی اعتبار معاملاتی داده خواهد شد که بدون پرداخت پولی اقدام به خرید و فروش سهام خود نماید که نوعی وام به مشتریان با اعتبار بالا می باشد.
کارگزاری زمانی که معاملات خرید و فروش را برای افراد انجام می دهند کارمزدی را به عنوان حق الزحمه از مشتریان دریافت می نمایند که برای جلب رضایت مشتری تخفیفاتی را برای آنان در نظر خواهند گرفت.
یا برگزار کردن دوره های آموزشی حضوری و غیر حضوری یکی دیگر از خدماتی است که کارگزاری ها برای جلب مشتری و برای انجام خدمات ویژه به مشتریان انجام می دهند تا با تشکیل چنین دوره های افراد با بورس و نحوه انجام معاملات بیشتر آشنا شوند.
