غصب ملک به معنای تصرف غیرقانونی و بدون رضایت مالک در یک ملک محسوب می‌شود. این عمل، تجاوز به حق مالکیت خصوصی افراد است و قانون آن را جرم شناخته است. در چنین مواردی، شخص غاصب ملک را در اختیار می‌گیرد، بدون آنکه سند قانونی یا رضایت مالک را داشته باشد. طبق قانون مدنی، هرگونه تصرف در مال غیر بدون اذن قانونی، غصب تلقی می‌شود و مسئولیت‌های حقوقی و کیفری به دنبال دارد.
غصب می‌تواند به اشکال مختلفی صورت گیرد؛ برای مثال، ورود به ملکی بدون اجازه، یا تصرف و استفاده از ملک دیگران با علم به عدم مالکیت خود. در این شرایط، مالک می‌تواند با مراجعه به مراجع قضایی، خواهان خلع ید و دریافت خسارات ناشی از غصب شود.
اگر شما نیز با چنین مشکلی مواجه هستید و نیاز به مشاوره تخصصی دارید، گروه وکلای پارسا با تجربه در پرونده‌های غصب ملک آماده راهنمایی و پیگیری حقوق شماست. با ما تماس بگیرید:
📞 09124857572
غصب ملک چیست؟
غصب ملک در واقع نوعی تجاوز به مالکیت قانونی افراد است. یعنی فردی بدون داشتن سند مالکیت یا اجازه رسمی، ملکی را اشغال کرده و از آن استفاده می‌کند. این عمل در حقوق ایران جرم محسوب می‌شود و شخص غاصب موظف به بازگرداندن ملک و جبران خسارات می‌باشد. طبق ماده ۳۰۸ قانون مدنی، غصب عبارت است از: “استیلا بر حق غیر به نحو عدوان.”
درک صحیح از مفهوم غصب در مقایسه با سایر دعاوی ملکی اهمیت ویژه‌ای دارد. بسیاری از افراد تفاوت میان غصب و تصرف عدوانی را نمی‌دانند که همین موضوع ممکن است باعث سردرگمی در روند شکایت شود. به طور کلی، غصب زمانی رخ می‌دهد که شخص بدون هیچ‌گونه مجوز قانونی، ملک دیگری را تصاحب کند.
مجازات غصب ملک در قانون ایران
در قانون ایران، غصب ملک نه تنها یک تخلف مدنی، بلکه در شرایطی خاص، جرم کیفری نیز محسوب می‌شود. بر اساس قانون مدنی، غاصب موظف است ملک را به مالک اصلی بازگرداند و تمامی منافع استفاده‌شده از آن را جبران نماید. در صورتی که غاصب از ملک بهره‌برداری کرده باشد (مثلاً اجاره داده یا محصولی برداشت کرده باشد)، باید منافع آن را نیز به مالک پرداخت کند.
علاوه بر این، در صورتی که غاصب با علم به عدم مالکیت و بدون مجوز قانونی اقدام به تصرف کرده باشد و این عمل همراه با خشونت یا تهدید باشد، مشمول مجازات کیفری خواهد شد. طبق ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی، چنین افرادی ممکن است به حبس از یک ماه تا یک سال و رفع تصرف محکوم شوند.
نحوه شکایت غصب ملک
برای شکایت از غصب ملک، مالک باید ابتدا مدارک مالکیت خود را جمع‌آوری کرده و سپس با تنظیم دادخواست خلع ید، به دادگاه حقوقی مراجعه نماید. در این دادخواست باید مشخص شود که ملک به صورت غیرقانونی توسط شخص دیگری تصرف شده است.
فرایند شکایت معمولاً شامل مراحل زیر است:
- مراجعه به وکیل متخصص برای بررسی مدارک و تنظیم دادخواست.
- ثبت شکایت در دفاتر خدمات قضایی.
- ارجاع پرونده به شعبه مربوطه در دادگاه عمومی حقوقی.
- ارائه دلایل و مستندات در جلسه رسیدگی.
- صدور حکم خلع ید و الزام غاصب به پرداخت خسارت.
در برخی موارد، ممکن است نیاز به کارشناسی رسمی دادگستری برای تعیین میزان خسارت یا اثبات مالکیت باشد. به همین دلیل، همراهی یک وکیل کیفری باتجربه می‌تواند روند را بسیار ساده‌تر و سریع‌تر کند.
تفاوت غصب و تصرف عدوانی
اگرچه غصب و تصرف عدوانی شباهت‌هایی دارند، اما از نظر قانونی دو مقوله متفاوت هستند. غصب به معنی تصرف بدون مجوز و آگاهانه در مال غیر است، در حالی که تصرف عدوانی به معنای بیرون راندن متصرف قانونی و تصرف ملک بدون حکم قضایی می‌باشد.
در غصب، معمولاً مالک از ابتدا خارج از ملک بوده و فرد غاصب بدون اجازه او ملک را تصرف کرده است. اما در تصرف عدوانی، مالک یا متصرف قانونی از ملک بیرون رانده شده و فرد متجاوز، از طریق زور یا حیله، ملک را تصرف می‌کند.
از نظر حقوقی، شکایت مربوط به غصب در دادگاه حقوقی مطرح می‌شود و نیاز به ارائه سند مالکیت دارد. اما شکایت تصرف عدوانی در مراجع کیفری نیز می‌تواند مطرح شود، به‌ویژه اگر همراه با تهدید یا خشونت باشد.
اثبات غصب ملک چگونه است؟
برای اثبات غصب ملک، مالک باید بتواند سه عنصر اصلی را به دادگاه ارائه دهد:
۱. سند مالکیت رسمی یا سایر مدارک اثبات‌کننده مالکیت.
۲. اثبات تصرف فرد غاصب در آن ملک.
۳. نبود رضایت یا مجوز قانونی از سوی مالک برای تصرف.
اگر غاصب مدعی داشتن اجازه یا قرارداد است، بار اثبات آن بر عهده او خواهد بود. در غیر این صورت، دادگاه با بررسی مدارک مالک و شهادت شهود، به نفع مالک حکم خواهد داد. در برخی موارد، ممکن است نیاز به کارشناسی رسمی برای تعیین نوع تصرف و میزان خسارت باشد.
مستندسازی دقیق، همراه داشتن نقشه ثبتی، استعلام از اداره ثبت، و حتی عکس و فیلم از ملک می‌تواند نقش مهمی در اثبات دعوا داشته باشد. حضور وکیل حقوقی متخصص در این روند به شما کمک می‌کند تا مدارک به درستی ارائه و از حقوق شما دفاع شود.
وکیل برای دعاوی غصب ملک
پرونده‌های مربوط به غصب ملک اغلب پیچیده هستند و نیاز به دانش تخصصی در حوزه حقوق املاک دارند. حضور یک وکیل ملکی متخصص در این زمینه می‌تواند روند دادرسی را سرعت بخشیده و از بروز اشتباهات در تنظیم دادخواست یا ارائه مدارک جلوگیری کند.
وکیل در دعاوی غصب ملک، ابتدا مدارک لازم را بررسی کرده و نوع دعوا (مدنی یا کیفری) را مشخص می‌کند. سپس با تنظیم دادخواست، دفاعیات حقوقی و حضور در جلسات دادگاه، از حقوق موکل خود دفاع می‌نماید. همچنین در صورت نیاز، وکیل می‌تواند نسبت به کارشناسی ملک، پیگیری اجراییه پس از صدور حکم و دریافت خسارت اقدام نماید.
گروه وکلای پارسا با تیمی مجرب از وکلای ملکی، آماده ارائه مشاوره تخصصی و پیگیری قضایی پرونده‌های غصب ملک شماست.
📞 09124857572
آیا غصب ملک قابل گذشت است؟
در حقوق ایران، غصب ملک از دسته دعاوی حقوقی است که جنبه خصوصی دارد، اما در برخی موارد ممکن است جنبه کیفری نیز پیدا کند. در حالت کلی، اگر دعوا صرفاً در قالب خلع ید و بازگرداندن ملک باشد، مالک می‌تواند از شکایت خود صرف‌نظر کرده و گذشت کند.
اما اگر غصب با جرم‌هایی مانند جعل سند، تهدید یا ورود غیرقانونی همراه باشد، جنبه کیفری پیدا کرده و ممکن است قابل گذشت نباشد. در این موارد، حتی اگر شاکی رضایت دهد، باز هم دادگاه می‌تواند رسیدگی را ادامه دهد.
تصمیم‌گیری درباره گذشت یا ادامه دعوا بستگی به نوع پرونده، دلایل ارائه‌شده و نظر وکیل دارد. مشورت با یک وکیل باتجربه قبل از هرگونه تصمیم‌گیری، بسیار مهم است.
برای بررسی دقیق پرونده و دریافت راهنمایی حقوقی در خصوص قابلیت گذشت در دعاوی غصب، با گروه وکلای پارسا تماس بگیرید.
09124857572
