حقوق گواه چیست؟
حقوق گواه چیست؟
حقوق گواه به چه معنی است؟ شرایط حقوق گواه چیست؟ چگونه می توان از حقوق گواه استفاده کرد؟ حقوق گواه در قانون کیفری چیست؟ حقوق گواه در قانون حقوقی چیست؟ حقوق گواه در قانون ایران چیست؟ چرا از حقوق گواه استفاده می شود؟ مهم ترین نکات مربوط به حقوق گواه چیست؟ کدام مواد قانون به حقوق گواه پرداخته است؟ چرا از حقوق گواه در قانون استفاده شده است؟ در حقوق گواه به چه مواردی اشاره شده است؟ کارکرد یک وکیل پایه یک دادگستری در خصوص حقوق گواه چیست؟ کارایی قانون مربوط به حقوق گواه چیست؟ در صورت عدم رعایت حقوق گواه، چه مسیر قضایی پیشنهاد می شود؟
حقوق گواه از جمله مهمترین حقوق شهروندی است که برای افراد جامعه در نظر گرفته شده است. در واقع وظیفه اصلی قانون این است که از تک تک افراد جامعه در موقعیت های مختلف پشتیبانی کند و مانع از تضییع حقوق ان ها شود. این موضوع شامل حال تمامی افراد در تمامی حالت ها از جمله در زمان محکومیت نیز می شود. بنابراین کاملا طبیعی است که قانونگذار بخواهد از افراد در مقام شاهد یا گواه در دادگاه حمایت کند.
در کلام ساده تر زمانی که افراد به عنوان شاهد در دادگاه حقوقی یا کیفری حاضر می شوند، قانونگذار حقوق مختلف شکلی و ماهوی برای آن ها در نظر گرفته است که مجریان قانون مانند نهاد های قضایی و دادگاه ها باید به آن احترام بگذارند. در صورتی که این موارد و حقوق رعایت نشود، امکان اعتراض و پیگیری برای گواه ایجاد می شود. همچنین طرفین دعوی نیز می توانند بنا بر عدم رعایت قوانین شکلی ( قوانین مربوط به گواه ) نسبت به رای صادر شده اعتراض داشته باشند.
بنابراین همانطور که می بینید این حقوق بر خلاف چیزی که به نظر می رسید می تواند بسیار تاثیرگذار باشد. شناخت این حقوق و حساسیت نسبت به اجرای آن، حتی می تواند تاثیر مستقیمی در روند دعوی مربوطه داشته باشد. از این رو در ادامه سعی کردیم از جنبه های مختلفی به این مسئله نگاه کنیم. با ما در ادامه همراه باشید.
حقوق گواه در دادگاه های حقوقی
حقوق گواه در قوانین حقوقی و کیفری از یک بنیاد سرچشمه می گیرد. اما با توجه به تفاوت های شکلی و ماهوی که میان دو گروه کیفری و حقوقی وجود دارد، کاملا طبیعی است که حقوق گواه نیز در هر کدام از این دادگاه ها متفاوت باشد.
مسئله ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که چه در دادگاه های حقوقی و چه در دادگاه های کیفری شهادت به عنوان یکی از انواع ادله اثبات شناخته می شود. در کلام ساده تر شهادت این قدرت را دارد که بتواند ادعایی را ثابت و یا باعث رد یک ادعا در دادگاه شود. از این رو از اهمیت بسیاری برخوردار است.
در کنار شرایط خاصی که دادگاه و قانون برای گواه و شهادت در نظر گرفته، حقوقی را نیز باید رعایت کند. در واقع در کنار این مسئله که شهادت دروغ در دادگاه می تواند عواقب حقوقی و کیفری برای شاهد در پی داشته باشد، همین دادگاه و نهاد قضایی باید حقوق مشخصی را نسبت به شاهد رعایت کند. مواردی که هر وکیل حقوقی به آن ها آگاه است.
اولین حقوقی که دادگاه باید نسبت به شاهد رعایت کند این است که نباید وی را نسبت به شهادت تشویق کند. در کلام ساده تر دادگاه نباید فشار روانی، فیزیکی و … بر شاهد داشته باشد تا وی نسبت به انجام شهادت اقدام کند. گفتار هایی مانند ” گرفتن وقت دادگاه ” ، ” شهادت می تواند جان یک نفر را نجات دهد ” و … می تواند مصداق عدم رعایت این حق برای گواه محسوب شود.
از طرف دیگر در دادگاه حقوقی شاهد می تواند از ادای قسم خودداری کند. بنابراین شهادت وی بدون قسم ثبت می شود و آثار حقوقی خود را خواهد داشت. از طرف دیگر دادگاه پیش از ادای شهادت باید عواقب شهادت دروغ را به شاهد یادآوری کند. این ها مهمترین شرایط و حقوق گواه در دادگاه حقوقی محسوب می شود.
حقوق گواه در دادگاه های کیفری
حقوق گواه در دادگاه های کیفری کمی حساس تر است. چرا که در مسیر کیفری مسئله جرم و مجازات مطرح است. از این رو شهادت یک گواه می تواند در اثبات یا رد یک جرم و همچنین تعیین مجازات تاثیرگذار باشد.
هر وکیل کیفری به خوبی می داند که شهادت و تحقیق از شاهدان در دادسرای غیر علنی باید صورت بگیرد. همچنین شاهد این حق را دارد که اظهارات خود را امضا نکند. در این صورت افراد حاضر در جلسه مانند دادستان و منشی وی مسئول تایید این اظهارات خواهند بود. از طرف دیگر با وجود این که ادای سوگند پیش از سوگند الزام قانونی دارد، اما بر اساس حقوق گواه این حق برای شاهد در نظر گرفته شده است که وی بتواند بدون ادای سوگند شهادت خود را بیان کند. در این صورت شهادت وی بدون سوگند مورد توجه قرار می گیرد.
همچنین در صورتی که شاهد مدعی شود که شهادت وی می تواند ضرر مالی از نظر شغلی و کاری به وی وارد کند و یا شهادت وی موجب پرداخت هزینه ایاب و ذهاب باشد، دادگاه طرفی که شاهد را معرفی کرده، مکلف به پرداخت هزینه و جبران زیان وی می کند. اما در صورتی که طرف تعیین شده توانایی پرداخت هزینه را نداشته باشد و شهادت شاهد بتواند تاثیر مستقیم در روند دعوی داشته باشد، هزینه مذکور از بیت المال به شاهد پرداخت خواهد شد.
نکته بسیار جالبی که باید در اینجا بدان توجه داشته باشید این است که قطع کردن سخن گواه در حین جلسه دادرسی و دادگاه ممنوع است. بر این اساس اگر طرفین اعتراضی داشته باشند و یا این که بخواهند از شاهد سوال کنند، باید از طریق قاضی و دادگاه اقدام نمایند. بنابراین تنها با دستور دادگاه و قاضی امکان سوال برای طرفین دعوی و یا وکلای آن ها ایجاد می شود. این ها از مهمترین شرایطی است که در خصوص حقوق گواه می توان اشاره کرد. عدم رعایت هر کدام از این حقوق می تواند بار حقوقی و کیفری در پی داشته باشد. این نکته بسیار مهمی است که باید بدان توجه داشت.
