قرارداد اجاره به شرط تملیک
قرارداد اجاره به شرط تملیک چیست؟
در ابتدا قصد داریم به بررسی این موضوع مهم بپردازیم که قرارداد اجاره به شرط تملیک چیست؟ و یا به طور کلی به چه نوع از قراردادی گفته می‌شود؟ این قرارداد یک نوع از قرارداد است که طبق آن می‌توان خودرو، ملک و یا هر نوع دارایی را پس از گذشت مدت مشخصی از اجاره آن صاحب شد. در واقع اگر فردی می خواهد یک ملک و یا یک خودرو را خریداری کند اما در آن زمان مبلغ کافی برای خرید آن نداشته باشد، می‌تواند با فردی که صاحب آن دارایی است قرارداد اجاره به شرط تملیک انعقاد نماید.
بر اساس این قرارداد فرد مستاجر در طی زمان و با پرداخت‌های جزئی در هر ماه در نهایت می‌تواند صاحب آن دارایی گردد و آن را خریداری نماید. به عبارت دیگر قرارداد اجاره به شرط تملیک یک نوع قرارداد اجاره‌ای محسوب می‌شود که شرط تملیک حتماً باید در آن درج شده باشد. علاوه بر آن دو طرف قرارداد باید با یکدیگر توافق های لازم را انجام داده باشند. با این مضمون که وقتی مستاجر آخرین قسط از اقساط اجاره بها را که از قبل تعیین شده است بپردازد می‌تواند مالک عین مستاجره شود.
این قرارداد در چند نوع وجود دارد؟
لازم به ذکر است بگوییم که به طور کلی امکان تحقق قرارداد اجاره به شکل تملیک در دو شکل متفاوت وجود دارد. یکی از انواع قرارداد اجاره به شرط تملیک اجاره به شرط رضایت است. با توجه به این نوع از قرارداد زمانی که قرارداد اجاره به پایان رسد و فرد مستاجر بخواهد عین مستاجره را داشته باشد در صورت پرداخت قسط آخر باید موافقت و رضایت خود را برای تملیک آن مال اعلام نماید تا بتواند صاحب آن دارایی شود. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که در این نوع از اجاره به شرط تملیک، مهم‌ترین شرط خواست خود مستاجر و رضایت او از مال مورد اجاره در مدت زمان معین است.
اگر مستاجر علاقه‌ای به تملیک عین مستاجره نداشته باشد و یا کلا راضی نباشد در این صورت کارهای لازم برای انتقال مالکیت عین انجام نمی‌شود. به عبارتی دیگر این قرارداد فقط به شکل اجاره ادامه پیدا می‌کند و پس از پایان مدت اجاره فرد باید ملک و یا دارایی را به صاحب اصلی آن بازگرداند. نوع دیگری از قرارداد اجاره به شرط تملیک اجاره به شرط نتیجه است که این راه بسیار ساده‌تر و آسان‌تر از نوع قبلی است. بر اساس این نوع از قرارداد زمانی که مستاجر آخرین قسط از اقساط اجاره بهار را پرداخت کند می‌تواند صاحب دارایی مورد نظر که اجاره کرده است شود. در واقع پس از پرداخت تمامی قسط‌ها این فرایند به صورت خود به خود انجام می‌شود و نیازی نیست که اقدامات ویژه‌ای توسط دو طرف صورت گیرد.
تنظیم قرارداد اجاره به شرط تملیک چگونه انجام می‌شود؟
قرارداد اجاره به شهر تملیک یک راهکار عالی و مناسب برای ضمانت به اجرای تعهدات است و نوعی ضمانت می‌کند که انتظارات طرفین برآورده شود. در قرارداد اجاره فرد مستاجر در مدت زمانی که از مال استفاده می‌کند، باید بهایی را که از قبل تعیین شده است به موجر و یا صاحب مال پرداخت نماید. در نهایت پس از آنکه مدت زمان اجاره نامه به پایان می‌رسد مستاجر باید مال مورد نظر را به صاحب اصلی آن تحویل دهد. در واقع در قرارداد اجاره فرد مستاجر فقط برای مدت زمان مشخص و محدودی صاحب مال مورد اجاره می‌شود. پس از آن مالک اصلی می‌تواند دارایی خود را به فرد دیگری اجاره دهد. در قرارداد اجاره به شرط تملیک زمانی که عقد اجاره به پایان می‌رسد مستاجر می‌تواند آن مال را از آن خود کند. در صورتی که در قرارداد اجاره چنین شرایطی وجود ندارد.
لازم به ذکر است بگوییم که تمامی تعهداتی که در این نوع از قرارداد ثبت می‌شوند باید به توافق کامل دو طرف برسند و به نوعی به توافق طرفین وابسته هستند. به عنوان مثال فرد موجر ممکن است چنین شرطی را در قرارداد ذکر کند که اگر مستاجر در روز معینی از هر ماه مبلغی را به او پرداخت کند در نهایت پس از پایان این قسط‌ها می‌تواند ملک را از آن خود کند. با توجه به این شرط اگر فرد مستاجر به تمامی این تعهدات عمل کند در نهایت موجر کارهای لازم را برای انتقال مالکیت به مستاجر انجام می‌دهد. اما در صورت انجام ندادن تعهدات لازم از جانب مستاجر این قرارداد لغو می‌شود و مستاجر باید در زمان تعیین شده ملک مورد اجاره را به صاحب اصلی آن تحویل دهد.
قرارداد اجاره به شرط تملیک چه کاربردهایی دارد؟
قرارداد اجاره به شرط تملیک در زمینه‌های مختلفی کاربرد دارد و انعقاد آن وابسته به شرایط خاصی است. به عنوان مثال برخی از شرکت‌ها که فروش محصولات آنها به صورت لیزینگ انجام می‌شود از قرارداد اجاره به شرط تملیک استفاده می‌کنند. در واقع بر اساس این قرارداد خریدار می‌تواند خودروی مورد نظر خود را از شرکت فروشنده اجاره کند. البته ابتدا باید قرارداد اجاره به شرط تملیک میان آنها تنظیم شود و طرفین توافق‌های لازم را انجام دهند. فرد خریدار نیز موظف است که در مدت زمان مشخص شده اجاره بها را به شرکت فروشنده پرداخت کند. تا در نهایت بتواند صاحب اصلی خودرو شود.
در قرارداد اجاره به شرط تملیک ذکر می‌شود که اگر خریدار خودرو به تمام تعهدات نوشته شده در متن قرارداد عمل کند و تا پایان مهلت قرارداد اجاره بها را به صورت منظم به شرکت بپردازد، لیزینگ نیز باید به عنوان فروشنده، انتقال مالکیت خودرو را به نام خریدار انجام دهد. قرارداد اجاره به شرط تملیک در مورد ملک نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. این قرارداد برای آن دسته از افرادی که در حال حاضر سرمایه کافی و مورد نیاز را برای خرید یک ملک و یا یک خانه را ندارند بهترین گزینه ممکن است.
در نهایت، پس از آنکه مدت اجاره به اتمام رسید در صورت رعایت مندرجات قرارداد توسط مستاجر کارهای لازم برای انتقال مالکیت به او انجام می‌شود. پس از آن ملک در اختیار فرد خریدار و یا مستاجر که اکنون صاحب اصلی آن ملک است قرار می‌گیرد. از قرارداد اجاره به شرط تملیک نه تنها در خرید ملک و معاملات خودرو بلکه در خرید دارایی‌ها و اموال دیگر نیز استفاده می‌شود.
